Gazeta Podatkowa nr 84 (2272) z dnia 20.10.2025
Dziedziczenie ustawowe po małżonku w ustroju wspólności majątkowej
Kilka miesięcy temu zmarł mój mąż. W naszym związku obowiązywała wspólność majątkowa. Mąż nie pozostawił testamentu, tym samym spadek dziedziczę wraz z naszym dzieckiem, w częściach równych. Czy to prawda, że dziedziczeniu podlegać będzie tylko połowa naszego majątku wspólnego? Jeśli tak, to kto uzyskuje prawa do drugiej połowy tego majątku?
Przede wszystkim nie należy utożsamiać pojęcia masa spadkowa po zmarłym małżonku z pojęciem majątek wspólny (dorobkowy) małżonków. Do spadku po zmarłym wchodzą jego prawa i obowiązki. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami. Przewiduje to art. 922 § 2 Kodeksu cywilnego.
Co ważne, majątek wspólny małżonków nie stanowi w całości własności jednego małżonka. Zasadniczo każdy z małżonków ma równe udziały w tym majątku. Z momentem ustania tego ustroju majątkowego - np. z chwilą śmierci małżonka - współwłasność do tej pory łączna przekształca się we współwłasność udziałową. Masę spadkową w ustroju wspólności majątkowej tworzą zatem, po pierwsze, udział w majątku wspólnym przysługujący zmarłemu małżonkowi, po drugie, cały jego pozostały majątek, o ile go posiada (tj. majątek osobisty). Natomiast prawo do pozostałej części majątku wspólnego (z reguły 1/2 majątku), niepodlegającej dziedziczeniu, należy z mocy prawa do współmałżonka zmarłego, który wcale przecież nie w każdym przypadku jest spadkobiercą po małżonku.
W przypadku dziedziczenia ustawowego w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. W przypadku Czytelniczki każdy ze spadkobierców dysponuje udziałem w wysokości 1/2 spadku. Jeśli przykładowo zmarły posiadał majątek osobisty o wartości 400 tys. zł, a majątek wspólny małżonków wynosił 200 tys. zł, wówczas do spadku po zmarłym wejdą rzeczy (prawa) o wartości 500 tys. zł - każdy ze spadkobierców otrzyma zatem udział o wartości 250 tys. zł. Natomiast połowa majątku wspólnego (o wartości 100 tys. zł), która nie weszła do spadku, stanowi majątek małżonka osoby zmarłej (tu: Czytelniczki), który w ogóle nie podlega dziedziczeniu.
Nie cały majątek wspólny małżonków wchodzi do masy spadkowej po zmarłym małżonku.
www.PrawnikRodzinny.pl - Prawo spadkowe:
| Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl | ||
| www.PoradyPodatkowe.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
| ||||||||||||
|
||||||||||||