Gazeta Podatkowa nr 28 (2216) z dnia 7.04.2025
Pełnienie funkcji świadka testamentu ustnego
Mama na kilka godzin przed śmiercią w obecności mojej oraz znajomych wyraziła swoją ostatnią wolę. Połowę spadku przekazała mi, a połowę mojemu rodzeństwu. Czy to prawda, że ważność takiego testamentu ustnego może zostać podważona z uwagi na to, że jako spadkobierca nie mogłam pełnić funkcji świadka testamentu?
Wszystko zależy m.in. od tego ile osób było świadkami tego zdarzenia. Gdy istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione, spadkodawca może oświadczyć ostatnią wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków. Jeśli świadków będzie mniej, wyrażenie ostatniej woli nie będzie mogło zostać uznane za testament.
Nie każda osoba, w obecności której ostatnia wola jest wyrażana, może pełnić funkcję świadka testamentu. Wyróżnia się bowiem bezwzględną i względną niezdolność do bycia świadkiem testamentu. Bezwzględnie (tj. w każdym przypadku) świadkiem nie może być m.in. osoba, która nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych. Z kolei względna niezdolność do bycia świadkiem dotyczy osoby, dla której w testamencie została przewidziana jakakolwiek korzyść. Co więcej, nie mogą być również świadkami małżonek tej osoby, jej krewni lub powinowaci pierwszego i drugiego stopnia oraz osoby pozostające z nią w stosunku przysposobienia. Zatem przykładowo osoba powołana do dziedziczenia (spadkobierca) nie może być uwzględniona jako świadek testamentu ustnego, na mocy którego powołana zostaje do dziedziczenia. Jeżeli świadkiem była jedna z osób wymienionych powyżej, zasadniczo testament nie staje się w całości nieważny - nieważne jest tylko postanowienie, które przysparza korzyści tej osobie, jej małżonkowi, krewnym lub powinowatym pierwszego lub drugiego stopnia albo osobie pozostającej z nią w stosunku przysposobienia. Niemniej gdy z treści testamentu lub z okoliczności wynika, że bez tego nieważnego postanowienia spadkodawca nie sporządziłby testamentu danej treści, za nieważny należy uznać cały testament.
Gdyby oprócz osób, dla których przewidziano w testamencie ustnym jakieś korzyści, przy wyrażaniu ostatniej woli były obecne również w odpowiedniej liczbie inne osoby, dla których korzyści tych nie przewidziano, mogą one pełnić funkcję świadków testamentu i wówczas skutek nieważności (testamentu bądź poszczególnych dyspozycji) nie będzie zachodził. Niezdolność do bycia świadkiem nie oznacza zatem zakazu faktycznej obecności przy wyrażaniu ostatniej woli przez testatora, ale występowania w tej roli w znaczeniu prawnym.
Nie każda osoba obecna przy wyrażaniu przez spadkodawcę ostatniej woli w formie ustnej może pełnić funkcję świadka tego testamentu.
www.PrawnikRodzinny.pl - Prawo spadkowe:
| Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl | ||
| www.PoradyPodatkowe.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
| ||||||||||||
|
||||||||||||