Gazeta Podatkowa nr 50 (1612) z dnia 24.06.2019
Brak prawa do odmowy zeznań przez byłego konkubenta
Roku temu rozstałem się z moją partnerką, z którą przez kilka lat tworzyliśmy nieformalny związek (wspólnie mieszkaliśmy i prowadziliśmy gospodarstwo domowe). Teraz dowiedziałem się, że toczy się w jej sprawie postępowanie karne. Najprawdopodobniej zostanę wezwany celem złożenia zeznań. Nie chcę jednak świadczyć na jej niekorzyść. Czy osoba bliska, po zakończeniu związku, może uchylić się od zeznań w sprawie karnej?
Podstawowym obowiązkiem osoby wezwanej w charakterze świadka jest stawić się we wskazanym miejscu i terminie i złożyć zeznania. Przewiduje się pewne wyjątki, tj. sytuacje gdy albo zeznań składać nie trzeba, albo można odmówić odpowiedzi na konkretne pytania. Jak określa art. 182 § 1 Kodeksu postępowania karnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 1987 ze zm.), osoba najbliższa dla oskarżonego może odmówić zeznań. Należy jednak zaznaczyć, że nawet jeśli osoba wezwana ma prawo do odmowy zeznań, musi stawić się przed organem, żeby złożyć oświadczenie o tym, że chce ze wspomnianego prawa skorzystać.
Warto zauważyć, że nie każda bliska osoba to osoba najbliższa w rozumieniu wspomnianego przepisu. Osobą najbliższą jest małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu. Mowa o tym w art. 115 § 11 Kodeksu karnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 1600 ze zm.). Przy związku nieformalnym istotne jest zatem to, czy osoby pozostawały we wspólnym pożyciu, a nie np. czy były jedynie zaręczone. Wspomniany katalog ma charakter zamknięty i nie może być interpretowany w sposób rozszerzający. Zatem nie ma mowy, aby przykładowo, bardzo bliska koleżanka, przyjaciółka mogła skorzystać z prawa do odmowy składania zeznań.
Prawo odmowy zeznań to wyjątek od zasady, zgodnie z którą każdy musi stawić się na wezwanie organu i złożyć zeznania.
W dalszej części przewiduje się, że prawo odmowy zeznań trwa mimo ustania małżeństwa lub przysposobienia. Oznacza to, że m.in. były mąż (żona), mimo że formalnie nie jest już osobą najbliższą, może skorzystać z prawa do odmowy zeznań. Jednak takie uprawnienie nie zostało przyznane osobie, która kiedyś pozostawała we wspólnym pożyciu. Przepisy te muszą być interpretowane w sposób ścisły.
Tym samym Czytelnik, jeśli otrzyma wezwanie, musi się do niego zastosować i złożyć zeznania przed właściwym organem.
www.PrawnikRodzinny.pl - Prawo karne:
Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl | ||
www.PoradyPodatkowe.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|